презвитер Горан Стојчевски
ХРИСТОС ИЛИ ВАРАВА (БОРБА ВО СРЦЕТО)
„За праведник одвај ли некој да умре, за добар можеби и некој да се реши да умре, но Бог ја докажа љубовта Своја кон нас со тоа, што Христос умре за нас уште додека бевме грешни...откако се оправдавме со крвта Негова, многу повеќе ќе се спасиме преку Него од гревот„ (Рим.5,7-9)
„За да се очисти срцето, во него мора да се внесе одреден лек. Тој лек е молитвата.„ (старец Ефрем Филотејски)
Размислувајќи за еден наш празник посветен на револуционерната борба, на профилот напишав, да го погледнеме благодатното дело на Христос Богочовекот, ете сé ново создавам (Откр.5,21), или револуционерното дело на Варава (Бараба), „сé старо уривам„, а ние како декларативни верници треба да се определиме дали ќе бидеме Христови или бараби. Цитираниот дел кои се однесува на Варава произлегува логично од причините, средствата и целта на револуциите, старото да се урне за да се замени со нешто друго. Христос не урива, Он создава, а во тоа е Негово љубовно дело, што ја пролева Својата Крв за очистување на нашите гревови и за живот на светот (1 Јов.2,1-2). Децата на револуцијата се жртвуваат себе си и ја пролеваат својата крв за целта која ја остваруваат, но во „љубовта„ кон уште една човечка утопија пролеваат туѓа крв, крвта на нивните неистомисленици, противници,непријатели, а тоа е човекоубиство, одлика на ѓаволот (Јован 8,44). Причината за револуцијата е омразата која се раѓа од гневот кој бунтува и бара сатисфакција, и во таа саможртва за целта, жртви се живи и конкретни личности создаддени според образот и подобието Божјо. Не сакам да ја минимизирам револуционерната борба за национална и социјална слобода на било кој народ, вклучително и македонскиот народ, борбата за таа слобода е праведна, но не и света, бидејќи како христијани сме повикани на светост (1 Сол.4,7).
Сведоци сме денес како во човечката борба гине човекот, а како светот од украс станува кич, што зборува за тоа дека борбата на човекот е против сé и сешто во овој свет, освен против гревот, а гревот раѓа смрт (Рим.6,23). Но, ништо не загубено во Бога, ниту човекот,ниту светот, оти Бог толку го возљуби светот, па го даде Својот Единороден Син, та секој што верува во Него да има живот вечен (Јов. 3,16) и евхаристиски Се принесува, Кој прима и се раздава...предавјќи Самиот Себе за живот на светот, сé е пресоздадено преку дарот Божји, вечниот живот во Христа Исуса (Рим.6,23). Затоа, светите отци не зборувале за религија, за христијанство, за етнофилетизам, автокефалност, автономност, екуменизам, зилотизам, братство и толеранција, туку тие живееле за Христа, во Црквата на дело имале синергија на слово и дух, хармонија на канон и милост, сведоштво за љубов, онака како што светиот апостол Павле ќе посведочи дека не живеам јас, туку Христос живее во мене (Гал.2,20). Причестени со Него во Евхаристијата на Црквата во исчекување на нашиот Спасител, да дојди Господи, да дојде царствотото Твое... вознесувајќи се во новата реалност - царството Божјо, кога литургиски се остварува благата вест, Евангелието, Христос Богочовекот, Кој ни е проповедан, а сега нам ни се дарува во Неговото Тело и Крв, преку нас и на сите луѓе, дар до кој не можат да се допрат ниту илјадниците ангели, херувими и серафими, а нам ни се дава, несфатлив е дарот што ни е даден од Бога, затоа апостолот вели, скапо сме купени (1Кор.6,20). Тоа е златниот век на светите отци, сведоштво во својот подвиг за Христос, Синот Божји, Спасителот. Но, денес оваа светиња и бисер лесно го фрламе и затоа сме изгазени и раскинати (Матеј 7,6), зашто борбата не ја водиме против нашите похоти и страсти како што вели св. Апостол Јаков, туку ја водиме против луѓе, наши ближни. Борбата на човекот во светот од којшто направи ринг е политичка, економска, расна, религиозна, социјална и каква уште не, само не е против гревот кој се занемарува. Сите овие борби се за слобода и мир, но слобода и мир од другиот наспроти мене во кого гледам конкуренција, а конкуренцијата денес не е само што мора да се победи, туку бивајќи застарена и ретроградна треба да се урне, да се уништи, а тоа е демонски. Затоа не можам да ја разберам револуцијата, ниту било кои други човечки философии кои се утопии и водат од една во друга слобода која никогаш нема да биде доволна, бидејќи не е совршена. Само Оној Кој е совршен ни даде слобода совршена во која треба да стоиме, но тоа подразбира учество во единството со Него, бидејќи ни вели, бидете совршени, како што е совршен Вашиот Отец небесен (Матеј 5,48).
Најхрабрите воини не се оние од епските битки, ниту брокерите од берзите на егзистенцијализмот, па дури ни борците за било какви човекови права и слободи, во таквите борби водини сме од егото и Фројдовски се сака да се убие авторитетот на татковството, бидејќи наместо личност во Отецот, се гледа авторитет кој е пречка за слободата и треба да згасне. Нема желба да се биде слободен, оти и за Фројд, слободата носи одговорност. Слободата не треба да употребуваме како прекривка за злобата, туку како слуги Божји, вели св. апостол Петар (1Петр.2,16), зашто во светото крштение примивме посиновување и можеме слободно без страв и осуда до го повикуваме нашиот Бог Отец, и да говориме со Него не како кон авторитет, туку со Личност во Кого преку Христа стануваме едно и иста крв, во Литургијата на Црквата.
Храбри и достојни за почит се оние кои покажале милост и љубов, а ја покажале оти победиле во најголемата битка од онтолошки размери, битката во срцето (види Марко 7,18-23). Тоа се светите подвижници на Црквата, кои го земале јаремот Христов на себе, а Христос Богочовекот е Оној Кој победи пролевајќи ја својата крв на Крстот, и немаме потреба од надчовекот на Ниче олицетворен во барањето суперхерои од научната фантастика, стриповите и филмовите. Во Синот Божји, Кој стана Син Човечки, со верата на Пресвета Богородица, нека ми биде според зборовите твои, светите отци ни го покажале начинот на кој да бидеме храбри воини, како што вели св. Силуан Атонски да го држиме умот во пеколот и да не очајуваме, бидејќи ако умреме за гревот, во Христа ќе живееме (Рим.6,11),очистувајќи го срцето од страстите преку покајанието во кое оружје им била молитвата, солзите достигнале обожение го стекнале Светиот Дух (правдата, мирот и радоста) покажувајќи ја Љубовта, самиот Христос во своите животи, а Господ единствен Свет ја прима таа благодарствена жртва на оние кои од сé срце Те повикуваат,и таа љубов се моли во Црквата веќе не само за себе, туку и за сите луѓе. Во љубовта на светите подвижници нема секуларност и искомерцијализираност на зборот љубов, бидејќи таа се живее како Личност односно како самиот Христос. Без Христос, љубовта е само похотта на телото, желбата на очите гордоста на животот (1 Јов.2,16), и како што вели о. Александра Шмеман, сите гревови произлегуваат од телото и гордоста, а се друго е само магла што ние ја измислуваме за да го одбегнеме соочувањето со нив. Велиме, ако не се пофалиш денес за нешто, е исто како и да не си го направил, а со слабоста со која се фали св. апостол Павле никој не сака да се пофали, или како што вели митрополитот Наум, секој сака да биде нешто, а не сака да порасне, т.е. не сме никој и ништо, а се „понашаме„.
Затоа не ни останува како декларативни христијани за какви се сметаме, да го одбереме благодатниот пат Христов, спасувајќи се преку причестувањето со Неговото Тело и Крв,Кои еднаш засекогаш ги пролеа за прошка на нашите гревови и за живот на светот (види Евр.7,27), со личен подвиг. Тоа е мисијата на Православната Црква, личниот подвиг на секој од нас вклучен во собрниот подвиг на Црквата преку Евхаристијата. Св. Григориј Палама, светилникот на православието, ни советува дека на сведоштвото со вера во нашиот живот никој не може да ни се спротистави, односно дека само така ќе бидеме солта на земјата и светлина на светот (Матеј 5,13-16). Што би имале друго на светот да му понудиме како Црква, освен Евхаристијата (види 1Кор. 1,23-24), освен сведчењето за Христа кои престојува со нас и со Неговата моќна рака ни го дава Неговото пречисто Тело и чесна крв, а преку нас на сите луѓе, реалноста за присуството на царството Божјо. Нашата порака со Евхаристијата, според зборовите на епископот Калистос Вер, е дојди и види (Јован 1,46). А, за да видат треба да бидеме Христови, а не бараби.
П.С. Црквата и Евхаристијата - „и Бог виде дека сето она што го создаде е многу добро...Господи, добро ни е да бидеме овде... „(1.Мој.1,31 и Матеј 17,4). Подвигот - сеќавајќи се на смртта, Господ нека биде милостив. За неопходноста од нашето преоткривање на православието во некоја друга прилика.
